HELAL LOKMA

Kuralsız, başıboş hayatı kabul etmemek, ferdi ve sosyal kuralların gereğine inanmak, bu gerekçe ile bir hayat felsefesi belirlemek, kendi üzerinde bir otorite kabul edip etmemek insana has özelliklerdir.

O, ya kendisini her şeyin merkezi kabul eder ve yasak ve serbestiyetleri (helal-haram) kendisi belirler, ya da bir yaradana inanır ve onun emir ve tavsiyelerine göre hayatını idame ettirir.

Yüce Mevla:

“Biz dilesek onların üzerine gökten bir mucize indiririz de, ona boyunları eğilip kalır.”(1) buyurur.

İnsanlar özgür iradeleri ve kendi tercihleriyle Rablerini seçmişler, helal ve haramı da ona göre kabul etmişlerdir. Bugün helal ve haram da neymiş diyenlere müslüman olduklarını hatırlatırız. İslam dini başıboşların dini değildir. Yiyecek, içecekler konusunda esas kural serbestlik (ibâha)’tir.

“O Allah ki, yerde olanların hepsini sizin için yarattı.”(2)

Ayet ya da hadisle yasaklanmamış her şey genel olarak helaldir. Yenilir, içilir ve insanlar için de yararlıdır. Haramlar ise zararlı şeylerdir.

Helal ve haramlar koymak, zevke göre serbestiyetler ilan etmek, İslam dini ile bağdaşmaz.

“De ki:

- Baksanıza, Allah sizin için nice rızıklar indirdi. Siz onlardan bir kısmını haram, bir kısmını helal yaptınız.

De ki:

- Size Allah mı izin verdi, yoksa siz Allah’a iftira mı ediyorsunuz?

- Allah’a yalanı iftira edenler kıyamet gününü ne sanıyorlar? Allah insanlara çok ihsanda bulunmuştur, lakin insanların çoğu şükretmezler.”(3)

“Dillerinizin yalan vasfetmesiyle şu helaldir, şu haramdır, demeyin. Aksi halde Allah’a iftira etmiş oluyorsunuz. Şüphesiz Allah’a yalan uyduranlar asla kurtulmazlar.”(4)

“Sana kendilerine neyin helal kılındığını soruyorlar, de ki:

- Size iyi ve temiz şeyler helal kılındı. Allah’ın size öğrettiğinden öğreterek yetiştirdiğiniz avcı hayvanların sizin için tuttuklarını yiyin ve üzerine Allah’ın adını anın (besmele çekin). Allah’tan korkun. Muhakkak ki Allah, hesabı çabuk görendir.

Bugün size iyi ve temiz şeyler helal kılındı. Kendilerine kitap verilenlerin yiyecekleri size helal olduğu gibi, sizin yiyecekleriniz de onlara helaldir.”(5)

Kötü ve çirkin şeyler helal değildir. Nitekim, “Onlara güzel şeyleri helal, çirkin şeyleri haram kılar.”(6) buyurulmuştur.

Şu halde İslam midesine, İslam sofrasına, İslam çarşı ve pazarına pis şeyler değil hoş şeyler girer. Ayetlerde ifade edilen “tayyib” kelimesi, hoşlanılan, temiz, haram olma şüphesi bulunmayan ve izin verilen anlamlarına gelir. Burada her iştah duyulanın, her hoşa gidenin helal olduğu anlaşılmamalıdır. Elbette kötü alışkanlıklarla huy ve ahlakı bozulmuş kimselerin zevk ve takdirine itibar edilmez. Selim tabiatlı kimselerin tiksinmeyip hoşlandıkları şeylerdir. Açlık nedeniyle neyi bulduysa yiyen çöl halkıyla neden zevk alacağını şaşırmış sapkın bir anlayışın tercihleri helal değildir. Helallik temizliğe bağlıdır.

Kur’an-ı Kerim’de haram yiyecekler şöyle sıralanmıştır:

“Leş (kendi ölen),

Kan,

Domuz eti,

Kesilirken üzerine Allah’tan başkasının ismi çekilen,

Boğulan,

Vurulup ölen (Darbe ile vurulup öldürülmüş olan),

Tosuşan (Hayvanların sürtüşmesi ile ölen),

Canavarın yediği,

Dikili taşlar (putlar) üzerine boğazlananlar,

Zorla kısmet istemeniz veya almanız, size haram kılındı.”(7)

Alkol şarap v.s. uyuşturucular da haramdır ve şeytanın pis işlerindendir.(8)

Bu sayılanlar, bizzat kendisi haram olanlardır. Bunlar mükemmel bir organizma, güzellik ve fonksiyonlarını kelimelerin ifadede yetersiz kaldığı eşsiz bir motor diye bileceğimiz insan vücuduna alındığında organizmayı bozar. Ferdi hastalıklara neden olur hatta bazen çocuk ve torunlarına kadar sirayet edebilecek kalıtsal hastalıklara neden olabilir.

Helal rızık, helal lokma tevhidi inançların temelidir. Nefsi korumak, nesli korumak, malı, canı ve aklı korumak hep helal rızıkla mümkündür. Bu temel değerler sadece maddi gıdaların yanlış alınması ile bozulmaz, bunlara Cenab-ı Hakk’ın yüklediği manevi sınırlar aşılarak da bozulur.

- Çalıntı malların kullanımı,

- Faizli muameleden gelen menfaatler,

- Yetim malları,

- Hakimleri yanıltarak ya da rüşvet vererek elde edilenler,

- Gasp v.s. yolu ile -bizzat kendileri helal olsa dahi- Allah’a ve kulların hakları çiğnenerek elde edilen mallar lokma olarak boğazımızdan geçtiğinde ya da kullandığımızda bizi nasıl bir akıbet bekliyor, önce ayetlerden takip edelim:

“Yetimlerin mallarını verin, temizi pis olanla değişmeyin, onların mallarını kendi malınıza katarak yemeyin. Çünkü bu, büyük bir günahtır.”(9)

“...Büyüyecekler (de geri alacaklar) diye o malları israf ile tez elden yemeyin...”(10)

“Haksızlıkla yetimlerin mallarını yiyenler şüphesiz karınlarına ancak ateş tıkmış olurlar. Zaten onlar alevlenmiş ateşe gireceklerdir.”(11)

“Mallarınızı aranızda haksız sebeplerle yemeyin. Kendiniz bilip dururken, insanların mallarından bir kısmını haram yollardan yemeniz için o malları hakimlere vermeyin.”(12)

“Faiz yiyen kimseler, şeytan çarpan kimse nasıl kalkarsa ancak öyle kalkar. Bu ceza onlara “alışveriş de faiz gibidir” demeleri yüzündendir. Oysa Allah alışverişi helal, faizi de haram kılmıştır. Bundan böyle her kim Rabbinden gelen bir öğüt üzerine faizciliği bırakırsa, geçmişte olanlar kendisine ve hakkındaki hüküm de Allah’a kalmıştır. Her kim de faize yeniden dönerse işte onlar cehennem ehlidirler ve orada süresiz kalacaklardır. ...Eğer böyle yapmazsanız, o zaman Allah ve Rasulü tarafından size savaş açılmış olduğunu bilin...”(13)

Her şey ama her şey helal lokmadan geçer. Temel helal olmalıdır. Malımızı, mülkümüzü helalden kazanmalı, çoluk-çocuğumuzu helal lokma ile beslemeliyiz. Bu, hem bizim bu dünyadaki ferdi ve sosyal hayatımızın, hem de ahiret hayatımızın teminatıdır.

Haram gıdalar, kişinin maddesiyle kalmaz, manasını, dolayısıyla psikolojisini de bozar. Kaba, vicdansız, bencil, nemelazımcı, paragöz... bir karakter oluşturur. Bu kişiler de İslam toplumuna atılan bir bomba gibidir. Derhal kişileri bu haramlara iten sebeplerle ve bu kişilerle mücadeleye hız verilmelidir. Aksi halde batan aynı geminin yolcuları oluruz.

“Emir budur, Allah’ın yasaklarına kim saygı gösterirse bu, kendisi için Rabbinin katında şüphesiz hayırdır. Size bildirilegelenden başka bütün hayvanlar helal kılınmıştır. O halde pis putlardan kaçının ve yalan sözden sakının. Allah için ona eş koşmayan, O’nun birliğine inanmış kimseler olun.”(14) n



Kaynaklar

(1)- Şuara/4, (2)- Bakara/29, (3)- Yunus/59-60, (4)- Nahl/116, (5)- Maide/4-5, (6)- Araf/157, (7)- Maide/3, (8)- Maide/90, (9)- Nisa/2, (10)- Nisa/6, (11)-/Nisa/10, (12)- Bakara/188, (13)- Bakara/275-279, (14)- Hacc/30-31.


SELİM ARMAĞAN
ilkadimdergisi.com


Konular