Zehirli Ok

Kur'ân okuyucularının uzun veya kısa okumak hususunda çeşitli âdetleri vardır; Kur'ân okuyucularından bazıları bir gün, bir gecede Kur'an'ı bir defa, bazıları iki defa, hatta bazıları üç defa hatmetmeye kadar ileri götürürler.

Bazı Kur'ân okuyucuları da ayda bir defa hatmederler. Fakat takdirleri hususunda başvurulan en sağlam kaynak Hz.

Peygamberin (s.a) şu hadîsi şerifidir:
Kim üç günden az bir müddette Kur'an'ı okuyup hatmederse o Kur'an'ın mânâsını anlamamıştır.16

Bunun hikmeti şudur: Çünkü üç günden az bir müddette Kur'an'ı hatmetmek hevesine kapılmak, tertil (kelimelerin üzerine basa basa, harflerin hakkını vere vere okumak) ile okumaya mânidir. Aynı mânânın Hz. Aişe'den de vârid olduğunu görmekteyiz.

Şöyle ki: Âişe validemiz (r.a), Kur'an'ı çarçabuk kelimeleri birbirine bitiştirmek suretiyle okuyan birisini dinlediği zaman 'Bu adamcağız, ne Kur'ân okuyor, ne de susuyor' buyurmuştur.

Hz. Peygamber (s.a) Amr'ın oğlu Abdullah'a haftada bir defa Kur'an'ı hatmetmesini emretmiştir.17

Ashabdan bir cemaat de aynen bu şekilde haftada bir defa Kur'an'ı hatmederdi. Osman b. Affan, Zeyd b. Sâbit, İbn Mes'ud ve Ubey b. Ka'b bu gruba dahil olan zatlardır. Bu bakımdan Kur'an'ı hatmetmekte dört derece vardır:
A) Yirmidört saatte bir defa hatmetmek ki âlimlerden bir grup bunu kerih görmüşlerdir.
B) Ayda bir defa hatmetmek ki, her günde bir cüz okumak suretiyle yapılır. Bu şekilde okumak ise, müddetin uzunluğu hususunda mübalâğa etmektir. Nitekim birincisinin de müddeti kısalığı ve Kur'an'ı çok okumak hususunda mübalâğalı olduğugibi. Bu iki derecenin arasında iki mutedil derece vardır.
C) Haftada bir defa hatmetmek.
D) Haftada iki defa hatmetmek. Bu durumda bir hatim üç güne yakın bir müddette yapılmış olur. En sevimlisi, geceleyin ayrı hatim, gündüzleyin de ayrı hatimdir. Gündüz okunan hatmin pazartesi günlerinin sabah namazında bitirilmesi, gece okunan hatminde Cuma gecesinin akşam namazının iki rek'at sünnetinin içinde veya ondan sonra bitirilmesi daha evlâ ve daha uygundur ki bu şekilde günün evveliyle gecenin evvelini Kur'ân hatmetmekle karşılamış olsun.Zira Allah'ın melekleri eğer Kur'an'ı akşamleyin hatmederse sabaha kadar, eğer sabahleyin hatmederse akşama kadar onun için salât ü selâm okurlar.

Bu bakımdan hatmin bereketi böylece bütün gece ve gündüzleri kapsamış olur.

Kur'ân'dan okunacak miktar hakkındaki tafsilâta gelince, eğer kişi âhiret amellerinin yolcusu bulunan âbidlerden ise, haftada en az iki hatim yapmalıdır. Eğer kalbî amellerin ve düşünce çeşitlerinin yolcularından veya ilmi neşretmekle meşgul olanlardansa, o zaman haftada bir hatim okumakla yetinmesinde beis yoktur. Eğer Kur'an'ın mânâlarına fikren nüfuz eden bir kimseyse, o zaman çokça ayetleri tekrar ettiğinden ve düşündüğünden ötürü ayda bir defa Kur'an'ı hatmetmesi kâfidir.



16) Sünen sahipleri, (Abdullah b. Amr'dan)
17) Müslim ve Buharî, (Abdullah b. Amr'dan